Met de screening op de infectieziekte hepatitis B wordt een eventuele besmetting van de moeder gesignaleerd. Hierdoor kan vroegtijdig actie worden ondernomen om de gevolgen van besmetting van het kind te voorkomen of te minimaliseren.


Stappenplan

Na bevestiging afwijkende uitslag

 

actie VKZ Verloskundig Zorgverlener (Verloskundig Zorgverlener)

.

  • Beoordeel uitslag op volledigheid en afwijkingen.
  • Laat met spoed het eventueel ontbrekende bepalen.
  • Bewaar uitslag in dossier zwangere.

..

  • Meld HBsAg-dragenschap binnen 24 uur bij de GGD Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst (Gemeentelijke/gewestelijke gezondheidsdienst). Melding is niet-anoniem. Voor hepatitis B geldt een meldingsplicht (groep B2).

...

  • RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu)-DVP Dienst Vaccinvoorziening & Preventieprogramma’s (Dienst Vaccinvoorziening & Preventieprogramma’s) stuurt infoset met: toedieningsformulieren HBIg en HB-vaccin Hepatitis B-vaccin (Hepatitis B-vaccin), antwoordformulier, 3 antwoordenveloppen, folder voor zwangere, en checklist voor VKZ. 

....

  • Meld via antwoordformulier de à terme datum, adres van zwangere, toekomstige achternaam van het kind, en behandeld verloskundig zorgverlener aan RIVM-DVP en of zwangere al bekend was met dragerschap HBsAg.

.....

Indien HBeAG-positief
  • overleg overname zorgverlening met gynaecoloog;
  • informeer huisarts en overleg over doorverwijzing naar specialist (maag-, darm-, leverarts, internist of infectioloog).

......

 

Eerstvolgend consult

 

actie VKZ

.

Vergewis u ervan dat zwangere geen bezwaar heeft tegen aanwezigheid derden bij gesprek zoals partner.

..

Licht zwangere voor over:

  • uitslag: spreek niet van 'positieve uitslag', maar van geïnfecteerd zijn;
  • gevolgen dragerschap en overdraagbaarheid;
  • eventuele behandeling bij hoge 'virale load' in bloed (doorverwijzing!);
  • belang toediening HBlg Hepatitis B-immunoglobuline, maakt eventueel binnengedrongen hepatitis B-virus onschadelijk. Dit wordt een passieve immunisatie genoemd, omdat het geen direct effect heeft op het immuunapparaat van het kind (zet niet actief aan tot een immuunrespons). (Hepatitis B-immunoglobuline, maakt eventueel binnengedrongen hepatitis B-virus onschadelijk. Dit wordt een passieve immunisatie genoemd, omdat het geen direct effect heeft op het immuunapparaat van het kind (zet niet actief aan tot een immuunrespons).) en HB-vaccin aan kind na de bevalling;
  • belang toediening HB-vaccin op leeftijd kind van 2, 3, 5, 11 maanden (consultatiebureau) en serologische controle 2 maanden na laatste vaccinatie (via huisarts);
  • niet-anonieme meldingsplicht GGD.

Overhandig foldermateriaal.

Schakel indien nodig tolkentelefoon in.

...

Bij nieuwe infectie of wanneer GGD-bezoek wegens HBV Hepatitis B-virus (Hepatitis B-virus) langer dan vier jaar geleden is:

zorg in overleg met zwangere voor contact met GGD. Dit in verband met overdraagbaarheid van het virus op gezin en andere contactpersonen. Tenzij met GGD anders is afgesproken. Als de vrouw al bekend was met een HBV-infectie en preventieve maatregelen eerder al zijn genomen, dan zal de GGD doorgaans geen verdere actie ondernemen. Voor meer informatie zie onder 'Aandoeningen'.

....

Zorg in overleg met zwangere voor contact met de huisarts.

.....

Geef recept voor 1 ampul 180 IE Internationale Eenheden (Internationale Eenheden) HBlg voor kind op naam moeder met instructies:

  • afhalen bij apotheek vóór volgend bezoek VKZ;
  • bewaren HBlg in groentela koelkast zwangere;
  • noodzaak meenemen HBlg bij ziekenhuisbevalling.

Bij meerlingzwangerschap schrijft gynaecoloog extra recepten uit.

Voor meer informatie, zie 'alternatieven voor plasmaproducten Sanquin'.

Soms nadert de expiratiedatum van het HBIg al snel. Controleer daarom dat de expiratiedatum van het HBIg ruim na de à terme datum ligt.

De zorgverzekeraar van het kind vergoedt dit product. Voor meer informatie zie ook 'Kosten voor de zwangere'.

Wanneer de zwangere de HBIg en/of HB-vaccinatie voor het kind weigert, neem dan direct contact op met de medisch adviseur van het RIVM.

Lees hier voor meer informatie over geneesmiddelen.

......

Eerstelijns VKZ

Geef zwangere:

  • toedieningsformulieren HBlg en HB-vaccin en antwoordenveloppen;
  • instructies over bewaren (bijv. bij verzekeringspapieren);
  • instructies over meenemen bij ziekenhuisbevalling.

Tweedelijns VKZ

  • bewaar toedieningsformulieren HBlg en HB-vaccin en antwoordenvelop in dossier zwangere.

 

Daaropvolgend consult

 

actie VKZ

.

Check:

  • ophalen HBIg (ampul per kind) en bewaarplaats;
  • of bezoek is gebracht aan GGD en/of huisarts;
  • of de expiratiedatum van het HBIg ruim na de à terme datum ligt.

..

HBeAg-positieve zwangeren:

  • check of afspraak is gemaakt bij specialist. Zo niet: neem contact op met huisarts.

...

HBeAg-negatieve zwangeren:

  • wijs zwangere op noodzaak regelmatige controle virusinfectie via huisarts of specialist.

Zie de LCI Landelijke Coördinatie Infectieziektebestrijding (onderdeel RIVM) (Landelijke Coördinatie Infectieziektebestrijding (onderdeel RIVM))-richtlijn Hepatitis B (www.rivm.nl/lci-richtlijnen) en de richtlijnen van de Nederlanse Maag-Darm-Leverartsen (www.mdl.nl).

 

Daaropvolgend consult 

 

actie VKZ

.

HBeAg-positieve zwangeren:

  • check of zwangere bij specialist (maag-, darm-, leverarts, internist of infectioloog) is geweest;
  • informeer of een behandeling is ingezet;
  • overleg overname zorgverlening door gyneacoloog.

..

Meld verwijzing binnen een week aan RIVM-DVP.

Formulier om informatie door te geven aan RIVM-DVP.

 

Week 34 (zwangerschapsduur 34+0 tot en met 34+6)

 

actie VKZ

.

Check:

  • ophalen HBlg (ampul per kind) en bewaarplaats;
  • of bezoek is gebracht aan GGD en/of huisarts;
  • of de expiratiedatum van het HBIg ruim na de à terme datum ligt.
  • Wanneer de zwangere de HBIg en/of HB-vaccinatie voor het kind weigert, neem dan direct contact op met de medisch adviseur van het RIVM.

..

HBeAg-positieve zwangeren:

  • check of afspraak is gemaakt bij specialist. Zo niet: neem contact op met huisarts.

...

HBeAg-negatieve zwangeren:

  • wijs zwangere op noodzaak regelmatig controle virusinfectie via huisarts of specialist.

Zie de LCI-richtlijn Hepatitis B en de richtlijnen van de Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen.

 

HBeAg-positieve zwangeren:

  • check of zwangere bij specialist (maag-, darm-, leverarts, internist of infectioloog) is geweest;
  • informeer of een behandeling is ingezet;
  • overleg overname zorgverlening door gynaecoloog. 

 

Meld verwijzing binnen 1 week aan RIVM-DVP. Formulier om informatie door te geven aan RIVM-DVP

 

actie VKZ

.

RIVM-DVP maakt afspraak over levering vaccin

 

Week 35/36 (zwangerschapsduur 35+0 tot en met 36+6)

 

actie VKZ

.

RIVM-DVP levert in week 35/36 (zwangerschapsduur 35+0 tot en met 36+6) HB-vaccin:

  • bij eerstelijns bevalling (thuis of ziekenhuis) aan praktijk VKZ;
  • bij tweedelijns bevalling (ziekenhuis) aan ziekenhuisapotheek of afdeling, afhankelijk van de lokale afspraak.

Bij uitblijven afspraak levering HB-vaccin: bel RIVM-DVP in week 35 (zwangerschapsduur 35+0 tot en met 35+6).

Als geen vaccin is ontvangen: bel RIVM/DVP vóór week 37 en 0 dagen (zwangerschapsduur).

Lees hier voor meer informatie over geneesmiddelen.

 

Rond de bevalling

 

actie VKZ

.

Aanwezigheid HBlg en HB-vaccin

HBlg:(poli-)klinische bevalling

  • herinner zwangere aan meenemen HBlg en toedieningsformulieren
  • bij aankomst in ziekenhuis: check aanwezigheid HBlg en toedieningsformulieren. 
  • Indien HBlg niet meegenomen: gebruik HBlg ziekenhuisapotheek. 
  • Indien spoed en HBIg niet voorradig: Orly Pharma +31 (0)77 351 92 75 of info@orlypharma.com

HB-vaccin: eerstelijns thuisbevalling

  • neem HB-vaccin in koelbox mee naar zwangere

HB-vaccin: tweedelijns bevalling

  • HB-vaccin afkomstig uit ziekenhuisapotheek of afdeling

..

Toediening HBlg

  • dosering 180 IE.
  • binnen 2 uur na geboorte (maximale uitloop tot 48 uur);
  • intramusculair anterolaterale zijde bovenbeen kind;
  • toediening HBlg ook noodzakelijk na (primaire) sectio.
  • Indien HBlg niet toegediend binnen 48 uur na geboorte, raadpleeg dan 'Bijzondere situaties hepatitis B: hoe te handelen'.
Toediening HB-vaccin 
  • zo mogelijk tegelijk met HBlg, maar zeker binnen 48 uur postnataal (maximale uitloop tot 7 dagen);
  • intramusculair anterolaterale zijde andere bovenbeen kind;
  • HB-vaccin moet voor ontslag uit ziekenhuis zijn toegediend;
  • Indien HB-vaccin niet toegediend binnen 7 dagen, vaccineer alsnog en neem contact op met medische adviseur RIVM (voor adressen).

Lees hier voor meer informatie over geneesmiddelen.

...

Administratieve afhandeling

Registreer toediening HBlg en/of HB-vaccin aan kind

  • in dossier zwangere;
  • op kaart zwangere;
  • op resp. toedieningsformulieren HBlg en HB-vaccin;
  • stuur volledig ingevulde toedieningsformulieren HBlg en HB-vaccin in antwoordenvelop met eerstvolgende postlichting naar RIVM-DVP;
  • noteer ledemaat in medisch dossier.
  • Blanco formulieren om de toediening van HBIg en/of HB-vaccin door te geven aan RIVM-DVP, vindt u op www.rivm.nl/rivm-dvp/formulier

....

Geboorte moet zo spoedig mogelijk aangemeld bij de gemeente (in ieder geval binnen 3 werkdagen). RIVM-DVP ontvangt geboortemeldingen via BRP Basisregistratie Personen (Basisregistratie Personen).

.....

Wijs ouders op belang tijdige vaccinatie bij 6-9 weken, 3, 5 en 11 maanden (vaccinatie-afspraak op consultatiebureau) en serologische controle na laatste vaccinatie (via huisarts). 
Vaccinatie valt binnen Rijksvaccinatieprogramma, de serologische controle niet.

In verband met het risico op besmetting met het hepatitis B-virus blijft het nodig het kind op de leeftijd van 2 maanden te vaccineren met een DKTP Difterie, kinkhoest, tetanus, polio (Difterie, kinkhoest, tetanus, polio)/HiB/HepB vaccin. Normaliter vervalt de DKTP/HiB/HepB vaccinatie bij 2 maanden als de moeder in de zwangerschap gevaccineerd is tegen kinkhoest. Maar dit geldt dus NIET voor kinderen van HBsAg-positieve moeders.

.....

Niet-gebruikt HB-vaccin kunt u tot aan de houdbaarheidsdatum gebruiken voor een volgende baby. Als de houdbaarheidsdatum is verstreken, dient u het te vernietigen.

......

RIVM-DVP vergoedt toediening HB-vaccin aan de hand van de verstuurde HB-toedieningsformulieren. 

 

Overdracht durante parte/post partum

 

actie VKZ

.

Durante partu

  • VKZ die baring begeleidt, is verantwoordelijk voor toedienen HBlg en HB-vaccin. Bij overdracht durante partu is laatste VKZ verantwoordelijk.
  • Bij overdracht durante partu van eerste- naar tweede lijn mag meegebracht HB-vaccin gebruikt worden.
  • De laatste VKZ meldt vaccinatie aan RIVM-DVP met bijbehorende toedieningsformulieren.

..

Post partum 

  • overdracht van tweede-naar eerstelijn: eerstelijns VKZ checkt toediening HBlg en HB-vaccin.

...

Eerste VKZ geeft zorgoverdracht naar tweedelijns VKZ door aan RIVM-DVP.